2019 yılı SIMRA (Social Innovation in Marginalised Rural Areas;http://www.simra-h2020.eu/) projesi kapsamında  İspanya'nın kuzeyinde (Aragon bölgesinde) kırsal alanlardaki başarı örneklerini inceleme şansı bulmuştum. Artieda kasabasında bir grup gencin yaptığı hayranlık verici bir çalışmayı paylaşmak istiyorum sizlerle. Bildiğiniz gibi nüfusun azalması önemli bir problem köyler için. 80 kişinin yaşadığı Artieda'da çıkış noktası yakınlarda bir yer de yapılan baraj projesi olmuş. Barajın yapımına karşı çıkan gençler birşeyler yapmalı ama ne yapmalının cevabını katılımcı şekilde bulmuşlar. 2017 yılında odak grup toplantısı yapmışlar, köyde yaşayan ve köyü terk eden herkesle görüşmeler yapmışlar. Sonuç olarak istihdam, konut, ve sosyal yaşam üzerine odaklanmaya karar vermişler. 2018 yılında herkesin gidip çalışabildiği bir ofis alanı oluşturmuşlar; modern ifadesi ile "hub" niteliğinde ortak bir çalışma alanı. İkinci olarak internet erişimine ilişkin bir çalışma yapmışlar; "Gençler internete ihtiyaç duyar, değil mi ?". Sadece gençler değil tabi ki; küçük işletmeler de internetle pazarlarını genişletebilirler. Aslında sorunun teknik değil ekonomik olduğunu görmüşler. Ama bu kolay olmamış; önce insanların konuya ilgisini ölçmek için oylama yapmışlar. Aileler 15.000 Euro katkı sunmuş; köy yönetimi ise 3.000 Euro. Yemek yediğimiz köy lokantasında internete bağlanırken bu hikayeyi bilmiyorduk tabi. Konut ise köye dönmek isteyen insanlar için özellikle büyük bir problem. Bu konuda köy yönetiminin de desteği ile köydeki boş evlerin sahiplerine ulaşmışlar. Hala büyük bir sorun olduğunu ifade ettiler ancak birkaç evin sahibini evlerini kullanıma açma konusunda ikna edebilmişler.  Sosyal yaşam konusunda da çocuklar için (köyde 20 çocuk yaşıyormuş) de eğlenebilecekleri, güzel vakit geçirebilecekleri sosyal bir alan oluşturmuşlar. Yaşlılar ile gençleri bir araya getirmişler. Kadınların birbirini tanıması ve sosyalleşmesi için etkinlikler düzenlemişler... Bu çalışmalar meyvalarını vermiş ve doğa ve dağ tutkunu Adrian köyüne geri dönmüş ve Clima Norte isimli girişimini başlatmış. Doğa turizmi alanında ziyaretçilere birçok hizmet sunuyor ve bunu yaparken interneti aktif kullanıyor.   Diego ve arkadaşları Senderos de Teja (https://senderosdeteja.com/quienes-somos/) adı altında kırsal alanlarda gençlerin, yaşlıların ve köyü ziyaret edenlerin yaşamına değer katıyorlar.  Ekonomik kaynakların kısıtlı olduğu kırsal alanlar insanların da sırtını dönmesi ile gerilese de yenilikçi beyinler bu eğilimi tersine çevirebiliyor. Bunun güzel bir örneği Artieda.