İstem D. Akalp- Ashoka Türkiye Sosyal Girişimcilik Programı Ashoka, 1980’den bu yana dünyanın 93 ülkesinde toplumsal sorunları sistemleri dönüştürerek çözen sosyal girişimcileri buluyor, onları küresel bir ağda birbirleriyle bir araya getirmenin yanı sıra ihtiyaç duydukları bağlantılarla, uzmanlık ve finansmanla buluşturuyor. Dünyada bugün, küresel Ashoka Fellowship ağına katılmış 3 bin 500’ün üzerinde Ashoka Fellow’u bulunuyor. Ashoka Fellowship’te Jimmy Wales (Vikipedi), Kailash Satyarthi (Rugmark, Nobel Barış Ödülü sahibi), Bedriye Hülya (b-fit) ve Tülin Akın (TABİT) gibi sosyal girişimciler bulunuyor. Ağa katılan sosyal girişimciler, toplumsal sorunlara sistemleri dönüştürecek nitelikte çözümler sunmaya devam ettikleri ve küresel Ashoka Fellowship değerlerini benimsedikleri sürece Ashoka’nın desteklerinden faydalanabiliyor. 2018’de hazırlanan Küresel Ashoka Fellowship Etki Raporu, sistem dönüşümü için çalışan sosyal girişimcileri bulmanın ve desteklemenin hala iyi bir fikir olduğunu söylüyor. Bu yazıda, İngilizce orijinalini bu bağlantıda bulabileceğiniz Küresel Ashoka Fellowship Etki Raporu’ndan içgörüleri derledik: 1. Ashoka Fellowları’nın odaklandığı alanlar büyük çeşitlilik gösteriyor. 74 ülkeden, 858 Ashoka Fellow’unun katıldığı Küresel Ashoka Fellowship Etki Raporu, Ashoka Fellowları’nın eğitimden ekonomik kalkınmaya, toplumsal katılımdan sağlığa, insan haklarından çevreye farklı alanlarda, farklı faydalanıcı gruplarıyla çalıştığını gösteriyor. Ashoka Fellowları’nın faydalanıcı gruplarını sırasıyla yoksul insanlar, gençler ve çocuklar, kadınlar, kırsalda yaşayanlar, engelliler, ırk/etnik köken/din nedeniyle ayrımcılığa uğrayanlar, göçmenler ve mülteciler ve son olarak cinsel yönelimler ve/ya cinsiyet kimlikleri nedeniyle ayrımcılığa maruz kalan kesimler oluşturuyor. Ashoka Fellowları çalışmalarının doğrudan ve dolaylı etkisiyle milyonlarca insana ulaşıyor. 2. Ashoka Fellowları farklı yöntemlerle düzgün işlemeyen sistemleri dönüştürüyor. Küresel Ashoka Fellowship Etki Raporu’nda sistem dönüşümü konusunda örnek vakalar bulmanız mümkün. Kopyalanarak: Bir sosyal girişimcinin iş fikrinin ve çalışmalarının eğitim kurumları, yerel ya da ülke düzeyinde kamu kurumları ve/ya özel sektör tarafından kopyalanması, sistem dönüşümünün anahtar ögesi olarak biliniyor. Ashoka Fellowları’nın %90’ının fikirleri, bir ya da birden fazla şekilde kopyalanmış durumda. Ankete katılan Ashoka Fellowları’nın %41’i, yenilikçi iş fikirlerinin kendi ülkeleri dışındaki ülkelere taşındığını görüyor. %65’i ise kendi ülkelerinde kopyalanmış durumda. Politika Değişikliği Sağlayarak: Ashoka Fellowları’nın %74’ünün çalışmaları yerel, ulusal ya da uluslararası düzeyde mevzuat değişikliği sağlamış ya da kamu politikalarını etkilemiş durumda. Bunu yapmanın çeşitli yöntemleri var. Öne çıkan çalışma biçimleri şöyle: - Araştırmalar yoluyla politika yapıcılara ellerinde olmayan verileri sağlamak, - Politika yapıcılara direkt danışmanlık hizmeti vermek, - Adli sistemde ötekileştirilmiş ve ayrımcılığa uğramış grupları temsil etmek, - Devleti önceden görmezden gelinmiş bir konuya bütçe ayırmaya ikna etmek Özel Sektörü Etkileyerek: Özel sektörde arz ve talep arasındaki ilişki çoğu kez yeterince verimli ve kapsayıcı şekilde gelişmiyor. Bilgi, ürün ve hizmetlere erişim, gelir getirici fırsatlara doğrudan ulaşım bu durumun nedenleri arasında. Piyasaların verimsizliği en çok yoksul grupları etkiliyor. Ashoka Fellowları’nın %93’ü, piyasaları daha verimli hale getirerek yoksulluğun azalmasını sağlıyor. Öne çıkan çalışma biçimleri arasında şunlar yer alıyor: - Sektörle ilgili bilgiye (örn. farklı piyasa aktörlerinin ürünleri ya da fiyatlarla ilgili bilgiye) doğrudan erişimi sağlamak, - Var olan piyasalarda belirli hizmet ve ürünlerin erişim ve ticaretini kolaylaştırmak, - Dezavantajlı bir grubun daha önce erişemediği bir ürün veya hizmeti o grubun erişimine açmak, - Düşük gelirli gruplara gelir yaratabilecekleri yeni iş alanları yaratmak, - Özel sektörün, dışlanmış gruplara yönelik ürün ve hizmetler geliştirmesi için içgörüler ve inovasyon alanları sağlamak Fark Yaratma Yolunda Herkesi Güçlendirerek: Köklü toplumsal sorunlara kalıcı çözümler üretmek yalnızca sosyal girişimcilerin işi değil. Çözümlerin, sorunlara üstün geldiği bir dünya için herkesin fark yaratma becerileriyle donanması gerekiyor. Ashoka Fellowları çocuklar ve gençlerle birlikte herkesin fark yaratabildiği bir dünyanın yapıtaşlarını döşüyorlar. Bunu yaparken, - Kendi kurumları içinde gençlerin sorumluluk alabileceği alanlar ve pozisyonlar yaratıyorlar, - Gençleri bağımsız girişimlerini kurmaları ve ölçeklendirmeleri yolunda destekliyorlar, - Fon sağlayıcılara, politika yapıcılara ve diğer paydaşlara çocukların ve gençlerin katılımını sağlamaları yönünde önerilerde bulunuyorlar. 3. Ashoka’nın sosyal girişimcilere sağladığı destekler öğrenme, işbirliği ve ölçeklenme fırsatları yaratıyor. 2018 yılında dünyanın dört bir yanından 4500 sosyal girişimci Küresel Ashoka Fellowship Ağı’na aday gösterildi. Adaylardan 108’i çok aşamalı ve çok paydaşlı seçim sürecinin ardından ağa katıldı. Ashoka Fellowları’na, sosyal girişimlerine tam zamanlı odaklanabilmeleri için 3,6 milyon dolar tutarında finansal destek verildi. Ancak, Ashoka tarafından Ashoka Fellowları’na ağa katıldıkları ilk 3 yıl boyunca verilen bu finansal destek, çok boyutlu bir destek mekanizmasının yalnızca bir kısmını oluşturuyor. - Ashoka Fellowları’nın %92’si, Ashoka’nın finansal desteğinin fikirlerine tam zamanlı odaklanmalarına katkı sağladığını belirtirken, %50’si bu finansal desteğin fikirlerine can suyu olduğunu söylüyor. - Ashoka Fellowları’nın %35’i dahil oldukları küresel ağdan stratejik mentorluk alıyor, %45’i iş dünyasına ve fon veren kuruluşlara doğrudan bağlantı kazanıyor ve %41’i esenlikleri için Ashoka çalışanlarından ve bağlantılarından destek gördüğünü belirtiyor. - Ashoka Fellowları’nın %92’si, ağa dahil olduktan sonra stratejilerinde sistem dönüşümünü mümkün kılacak kilit değişikliklere gidiyor. - Ashoka Fellowları’nın %84’ü Ashoka’nın sosyal etkilerini artırmalarına destek olduğunu belirtiyor. Herkesin fark yaratabildiği bir dünya vizyonuyla çalışan Ashoka, sosyal girişimcilerle birlikte büyürken, onlardan öğrendiklerini özel sektörle, sosyal girişimcilik ve eğitim ekosistemleriyle paylaşmaya devam ediyor. Türkiye’den Ashoka Fellowları ile tanışabilir, bizden haber almak için e-bültenimize üye olabilir, sosyal medya kanallarımızdan sosyal girişimcilikle ilgili yeni gelişmeleri takip edebilirsiniz! Bu yazı Ashoka Türkiye medium hesabından alınmıştır.